In Schudden voor gebruik – Nationale strategie voor landelijke voorzieningen voor digitaal erfgoed (zie Openbare Review Nationale Strategie Digitaal Erfgoed) wordt gezegd:
“Het ICT-maatwerk heeft in de voorbije jaren veel kunnen betekenen voor instellingen en hun klanten, maar leidt nu ook tot beperkingen bij de ontwikkeling van een goed functionerend informatienetwerk. Er moet daarom nu meer aandacht uitgaan naar gestandaardiseerde en toegankelijke basisvoorzieningen, om daar bovenop eenvoudiger en voordeliger maatwerktoepassingen te kunnen maken.”
80/20
Ja! In de Erfgoedsector kan 80% van de software gedeeld worden. Je doet zoveel mogelijk samen, zonder dat je wordt beperkt in je vrijheid om je eigen ding te realiseren. 20% maatwerk daar bovenop is het interessante deel waarmee je je onderscheidt en waar besteding van het budget te rechtvaardigen is, omdat het meerwaarde oplevert.
Nu al beschikbaar
Wat dat betreft is er goed nieuws. In de afgelopen jaren heeft Seecr al veel gemeenschappelijke software ontwikkeld voor het publiceren en toegankelijk maken van grote hoeveelheden data. Deze software is:
- beschikbaar onder Open Source licentie;
- onder copyright van erfgoedinstellingen;
- gesmeed tot een geheel van herbruikbare componenten;
- als source gepubliceerd op GitHub;
- als binaire packages installeerbaar op Debian of RedHat;
- bewezen technologie: productierijp en grootschalig inzetbaar.
Bewezen technologie
Vandaag de dag draaien grote landelijke netwerken op deze software. In het domein van onderwijs, erfgoed, openbare en wetenschappelijke bibliotheken. Deze bevatten zeer veel gecombineerde data en hebben dagelijks een groot publiek van institutionele gebruikers en eindgebruikers.
bron: Elsbeth Kwant
In bovenstaande afbeelding van Elsbeth Kwant geeft de oranje kleur in stam en wortels aan waar deze software aanwezig is. Deze data wordt al dagelijks gebruikt en onder elkaar uitgewisseld.
Verbetering componenten
Herbruikbare componenten bedenk je niet, die groeien. Ze ontstaan als gevolg van hergebruik: de eerste maakt iets, de volgende past het aan en bij de derde kun je gaan spreken van een herbruikbaar component. Als dat enkele jaren doorgaat, ontstaat er een enorme hoeveelheid aan meer generieke en steeds betere componenten. Dit is precies wat met deze software de afgelopen jaren is gebeurd en wat dagelijks plaatsvindt.
Copyright en licenties
Een open source licentie is mooi, maar daarmee heb je nog geen controle over wat er met die software gebeurt, want die ligt bij de copyright eigenaar. Het copyright van deze software ligt bij grote spelers uit de erfgoed sector waaronder Stichting Beeld en Geluid, de Koninklijke Bibliotheek, de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) en Stichting Kennisnet.
Publicatie en packaging
De publicatie en packaging is de afgelopen jaren om niet gedaan door Seecr. De binaire packages kunnen in enkele minuten geïnstalleerd worden. In een handomdraai heb je dan een eigen netwerk waar je een eigen toepassing op kunt bouwen zonder je zorgen te hoeven maken over de gemeenschappelijke delen. Een goed voorbeeld hiervan is Narcis die door DANS wordt onderhouden.
Heeft deze software al een naam? Ja! In 2007 hebben wij met vier partijen die hiermee begonnen zijn de naam Meresco bedacht. Onder die naam is het sindsdien gepubliceerd en onderhouden tot op de dag van vandaag: zie github.com/seecr?query=meresco
Wat is er met deze software allemaal mogelijk? In een volgende blog zal ik hier dieper op in gaan.