Nationale Bibliotheekcatalogus op de B2D

Inmiddels hebben we de eerste fase in de ontwikkeling van NBC+ afgerond. Op 13 december vond de Bibliotheektweedaagse (B2D) plaats. Johan Stapel, information en innovation manager bij Stichting Bibliotheek.nl (BNL), presenteerde een conceptversie van het zoekplatform aan managers en medewerkers van bibliotheken in Nederland. We vroegen hem een terugblik te geven op de presentatie en het project.

Het doel van NBC+
“Het was de eerste keer dat we iets van NBC+ lieten zien aan de buitenwereld. Je begint dan met kort te vertellen waarom je iets doet om vervolgens te laten zien wat je hebt gedaan. Het doel van stichting BNL was en is om met NBC+ een centrale voorziening te creëren die als zoek- en vindportal gebruikt wordt door lokale bibliotheken. Het voordeel van een landelijk systeem is dat we de software maar één keer hoeven aan te sluiten en het daarmee direct beschikbaar is voor de lokale bibliotheek. Men kan bijvoorbeeld een nieuwe collectie e-boeken centraal inkopen en implementeren in NBC+. Deze komt dan direct beschikbaar voor alle bibliotheken.”

“Het moet mogelijk zijn om door filters en facetten specifieke data weer te geven die interessant zijn voor de individuele bibliotheek en daarnaast de gebruiker in staat te stellen uit te zoomen op nationaal niveau om te kijken of het object bijvoorbeeld elders vindbaar is. Hiervoor is een eerste versie gerealiseerd met een flexibele infrastructuur waarbinnen collecties van allerlei bronnen bij elkaar worden gebracht. Binnen deze infrastructuur kunnen steeds nieuwe relaties worden gelegd en verrijkingen toegepast. De index die zo wordt opgebouwd, wordt ontsloten door een API waarmee een User Interface kan worden gemaakt.”

Semantische technologie
“NBC+ is opgebouwd met semantische technologie. Op termijn moet dit de navigatie voor gebruikers gemakkelijker maken, omdat er meer verbindingen worden gelegd tussen de zoekresultaten. Als je op ‘Mozart’ zoekt krijg je misschien wel 1000 treffers die gaan over Wolfgang Amadeus Mozart in alle mogelijk schrijfwijzen, maar ook resultaten over zijn vader Leopold. Een zoekmachine weet namelijk zelf het verschil niet. In NBC+ werken we aan het integreren van een kennisbank die dit soort verschillen moet gaan herkennen (gebruikmakend van DBpedia). Een semantisch netwerk ordent de resultaten en geeft je keuzes. Op zoekonderwerp ‘Mozart’ worden bijvoorbeeld de vader, de zoon, de film en de cantates gevonden. De gebruiker krijgt dan de keuze welke zij bedoelde.”

Ontvangst
“De reactie van het publiek in de zaal was tweezijdig. Enerzijds was er bewondering voor de techniek, voornamelijk de techneuten in de zaal waren onder de indruk, maar ook was er een zekere mate van teleurstelling. Dat had waarschijnlijk te maken met de drie jaar wachttijd waarin bibliotheken is verteld over NBC+ tegenover de eerste kennismaking die niet de officiële versie maar een demo op een acceptatieserver bleek te zijn. Die traagheid zorgde enigszins voor gefronste wenkbrouwen.”

Toekomst
“Mijn uiteindelijke hoop voor NBC+ is dat we de gebruikers een zoekfunctie kunnen bieden die helpt kennis te vergaren en door semantische technologie verrassende resultaten oplevert. Ik hoop dat de kennissamenleving wordt versterkt door middel van de Nationale Bibliotheekcatalogus.”